Coed wrth ymyl y briffordd

Cyfrifoldebau am goed wrth ymyl y briffordd

Os oes gennych goed ar eich tir neu eiddo sy'n agos at ffordd neu balmant, rhaid i chi wneud yn siŵr eu bod yn ddiogel trwy drefnu iddynt gael eu harchwilio'n rheolaidd.

Rhaid i chi gymryd camau os yw coeden ar eich eiddo:

yn atal cerbydau neu gerddwyr rhag defnyddio'r ffordd neu'r palmant yn ddiogel
wedi marw neu mewn perygl o syrthio i lawr
yn blocio'r llinell olwg ar gyffordd ffordd
yn blocio'r goleuadau stryd, croesfannau pelican neu arwyddion ffordd.

Os yw coeden ar eich tir yn hongian dros y ffordd

Tociwch y goeden fel nad oes canghennau yn hongian yn isel. Mae'r isod yn nodi'r isafswm sy'n dderbyniol i fod yn glir uwch ben ffyrdd a llwybrau troed:

5.5m dros ffyrdd
2.1m dros lwybrau troed
2.3m dros lwybrau seiclo neu lwybrau defnydd a rennir (seiclo a cherdded)

Cyn i chi wneud gwaith ar eich coeden

Rhowch wybod i ni a ydych chi neu'ch arbenigwr coed yn bwriadu gwneud gwaith ar eich coed o'r ffordd neu'r palmant. Rydym am sicrhau bod mesurau diogelwch ar waith i'ch diogelu chi, cerbydau a cherddwyr.

Os oes gan eich coeden Orchymyn Cadw Coed

Os yw'ch coeden wedi'i gwarchod gan Orchymyn Cadw Coed, gallwch wneud cais i wneud unrhyw waith cynnal a chadw yma: https://cy.powys.gov.uk/article/16359/Gorchmynion-Cadw-Coed-a-Choed-mewn-Ardaloedd-Cadwraeth

Arolygiadau priffyrdd

Fel awdurdod priffyrdd mae gennym ni, Cyngor Sir Powys, gyfrifoldeb i fonitro coed sy'n eiddo i'r cyngor a'r rhai sy'n eiddo preifat ond sydd â'r potensial i beri perygl i'r briffordd.

Mae hyn yn ofyniad gan Ddeddf Priffyrdd 1980, sy'n nodi y dylid cadw priffordd gyhoeddus yn glir o rwystrau.

Mae pob ffordd yn y sir yn cael ei harchwilio bob dwy flynedd gan arolygwyr coed proffesiynol sy'n gallu adnabod coed sy'n beryglus i'r briffordd. Mae unrhyw goed peryglus a nodwyd ar dir sy'n eiddo i'r cyhoedd wedyn yn cael eu rheoli a'u cynnal i sicrhau eu bod yn ddiogel.

Os ydym wedi nodi coeden beryglus ar eiddo preifat

Os ydym yn nodi coeden beryglus ar eiddo preifat, byddwn yn anfon llythyr a hysbysiad cyfreithiol ffurfiol i berchennog y goeden (hysbysiad Adran 154) i roi gwybod i'r perchennog am ein pryder a gofyn i'r perchennog wneud unrhyw waith angenrheidiol i wneud y goeden yn ddiogel o fewn amserlen benodol.

Mae hysbysiad Adran 154, o dan Ddeddf Priffyrdd 1980, yn rhoi pwerau i Gyngor Sir Powys, yr awdurdod priffyrdd, ei gwneud yn ofynnol i gael gwared ar goed, llwyni a gwrychoedd sy'n rhwystro neu'n peryglu defnyddwyr priffyrdd neu eu torri.

Cwestiynau cyffredin am ddatrys problemau coed

Pam ydw i wedi derbyn llythyr am goeden ar fy eiddo/tir?

Rydym ni, Cyngor Sir Powys, wedi cynnal Arolygiad Diogelwch Coed i nodi unrhyw goed peryglus a allai achosi perygl i'r briffordd. Mae coeden beryglus wedi'i lleoli ar dir sy'n ymddangos yn rhan o'ch eiddo. Mae ein pwerau fel yr awdurdod priffyrdd yn rhoi'r hawl i ni gysylltu â chi am y perygl a gofyn i chi gymryd camau i gael gwared ar y risg i'r briffordd.

Fel perchennog coed, mae gennych ddyletswydd gyfreithiol i sicrhau nad yw'r coed ar eich tir neu eiddo yn peri risg afresymol i eraill.

Nid fy nghoeden i yw hi

Mae coed yn eiddo i bwy bynnag sy'n berchen ar y tir neu'r eiddo y maent yn tyfu arno. Rydym yn gwneud pob ymdrech resymol i ddod o hyd i'r perchennog coeden gywir, fodd bynnag, weithiau gall hyn fod yn anodd. Os ydych chi'n gwybod pwy sy'n berchen ar y coed, rhowch wybod i ni pan fyddwn yn cysylltu â chi.

Beth sydd angen i mi ei wneud am y goeden?

Yn y llythyr byddwn yn rhoi gwybod i chi pam mae'r arolygwyr wedi nodi'r goeden fel coeden beryglus. Bydd angen tynnu neu ddatrys y broblem gyda'r goeden. Nid yw hyn o reidrwydd yn golygu bod angen cwympo'r goeden, gallai tocio, lleihau copa neu dechnegau rheoli eraill fod yn addas. Mae i fyny i chi ddewis pa gamau i'w cymryd i sicrhau bod unrhyw risg i'r briffordd yn cael ei ddileu.

Mae perchnogion tir ac eiddo yn gyfrifol am goed ar eu tir ac mae'n ofynnol iddynt archwilio a chymryd camau yn rheolaidd lle mae peryglon yn cael eu nodi.

Ble alla i gael cyngor?

Os nad ydych yn siŵr beth i'w wneud nesaf, rhowch alwad i ni i drafod. Fodd bynnag, yr opsiwn gorau fyddai cael cyngor gan arbenigwr coed priodol.

A allaf adael y goeden fel y mae?

Na. Mae'r goeden wedi'i nodi fel perygl i'r briffordd ac fel perchennog y goeden, eich cyfrifoldeb chi yw ei hatal rhag achosi rhwystr i ffyrdd a llwybrau troed o dan Ddeddf Priffyrdd 1980.

Nawr bod y goeden beryglus wedi'i nodi a chyswllt wedi'i wneud â'r perchennog, a bod hysbysiad Adran 154 wedi'i gyflwyno, byddwn yn mynd ar drywydd y mater nes ein bod yn fodlon gyda'r canlyniad.

Mae gennych hawl i apelio yn erbyn hysbysiad Adran 154 mewn Llys Ynadon o fewn 21 diwrnod o'r dyddiad y cyflwynwyd yr hysbysiad.

Beth fydd yn digwydd os byddaf yn anwybyddu'r llythyr hwn?

Os nad yw'r goeden beryglus yr ydym wedi'i nodi yn cael ei symud na'r mater ei ddatrys, gallwn ni, fel yr awdurdod priffyrdd, gael gwared ar neu ddatrys y perygl ein hunain (o dan Adran 154 Deddf Priffyrdd 1980). Fodd bynnag, yn y sefyllfa hon, byddwn wedyn yn ceisio adennill cost y gwaith yn uniongyrchol gennych neu, mewn amgylchiadau eithriadol, byddwn yn gosod pridiant tir ar eich eiddo.

Os na chymerir unrhyw gamau a bydd digwyddiad sy'n effeithio ar y briffordd yn digwydd, gallwch chi, fel perchennog y goeden, gael eich erlid am yr holl gostau rhesymol sy'n ymwneud â'r digwyddiad.

A allaf ddefnyddio fy nghontractwyr fy hun i wneud y gwaith?

Gallwch, mae'r dewis o gontractwr/arbenigwr coed yn parhau i fod yn gyfan gwbl yn ôl eich disgresiwn.

Faint fydd e'n ei gostio?

Nid ydym yn gallu rhoi dyfynbris ar gyfer y gwaith sydd ei angen i wneud y goeden yn ddiogel. Byddem yn awgrymu eich bod yn cael cyngor a dyfynbris gan arbenigwr coed priodol.

Beth os na allaf ei fforddio?

Eich cyfrifoldeb chi yw unrhyw goeden ar eich eiddo. Mae'n arfer da archwilio a rheoli eich coed yn rheolaidd i wirio a ydynt yn anniogel neu'n achosi rhwystr i'r briffordd.

Os nad yw'r perygl a achosir gan goed, yr ydym wedi'i nodi, yn cael ei ddileu na'i ddatrys, gallwn ni, fel yr awdurdod priffyrdd, gael gwared ar neu ddatrys y perygl ein hunain (o dan Adran 154 Deddf Priffyrdd 1980). Fodd bynnag, yn y sefyllfa hon, byddwn wedyn yn ceisio adennill cost y gwaith yn uniongyrchol gennych neu, mewn amgylchiadau eithriadol, trwy osod pridiant tir ar eich eiddo.

A oes unrhyw gymorth ariannol ar gael?

Yn anffodus, nid oes unrhyw gymorth ariannol ar gael i berchnogion coed i gynnal eu coed.

Pwy arolygodd fy nghoeden ac a oedd yr arolygydd yn gymwys?

Mae ein holl arolygwyr coed yn Arolygwyr Coed Proffesiynol LANTRA cymwysedig ac yn ddefnyddwyr cofrestredig Asesiad Risg Coed Meintiol (QTRA).

Pam gafodd yr arolygiad ei gynnal?

Mae gennym ni, fel yr awdurdod priffyrdd, ddyletswydd i gynnal priffordd ddiogel. Rydym yn cynnal Arolygiadau Diogelwch Coed yn rheolaidd (bob dwy flynedd) ar bob coeden sy'n eiddo i'r cyngor a/neu a reolir a'r holl goed ar dir ger y briffordd.

Mae'r arolygiadau hyn yn hanfodol ar gyfer rheoli risg ac yn asesu iechyd, diogelwch a sefydlogrwydd strwythurol coeden, gan helpu i nodi risgiau posibl fel canghennau gwan neu glefydau.

Faint o risg i'r briffordd yw'r goeden?

Mae ein harolygwyr yn nodi'r holl beryglon amlwg yn ystod arolygiadau. Mae eu gwaith yn canolbwyntio ar leoli risgiau rhagweladwy a fydd yn cynnwys presenoldeb unrhyw un o'r canlynol:

Coeden farw sydd o fewn pellter i allu cwympo ar briffyrdd cyhoeddus
Coed marw yn bargodi dros y briffordd gyhoeddus
Canghennau isel yn rhwystro lamp gyhoeddus
Tyfiant diffygiol a allai effeithio ar y briffordd gyhoeddus
Rhan o goeden neu gangen wedi cwympo

Trwy gymhwyso'r Asesiad Risg Coed Meintiol (QTRA), bydd yr arolygwyr yn nodi unrhyw goed sy'n peri risg o niwed gyda nhw ar lefel y mae'r Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch yn nodi ei bod yn annerbyniol. Yn yr achosion hyn, cyfrifoldeb perchnogion coed, yw cael gwared ar neu ddatrys y risg i sicrhau bod defnyddwyr priffyrdd yn cael eu cadw'n ddiogel.

Mae fy nghoed yn cael eu diogelu gan Orchymyn Cadwraeth Coed

Fel arfer, rhoddir caniatâd i gael gwared ar berygl o'ch coeden, os yw'n effeithio ar y briffordd, hyd yn oed os oes ganddi Orchymyn Cadwraeth Coed. Gallwch wneud cais i weithio ar goeden warchodedig yma: https://cy.powys.gov.uk/article/16359/Gorchmynion-Cadw-Coed-a-Choed-mewn-Ardaloedd-Cadwraeth

Rwy'n byw mewn ardal gadwraeth

Fel arfer, rhoddir caniatâd i gael gwared ar berygl o'ch coeden, os yw'n effeithio ar y briffordd, hyd yn oed mewn ardaloedd cadwraeth. Gallwch wneud cais i weithio ar goeden mewn ardal gadwraeth yma: https://cy.powys.gov.uk/article/16359/Gorchmynion-Cadw-Coed-a-Choed-mewn-Ardaloedd-Cadwraeth

Mae fy nghoeden yn gartref i adar sy'n nythu neu ystlumod sy'n clwydo

Cysylltwch â Chyfoeth Naturiol Cymru cyn bwrw ymlaen ag unrhyw waith ar goed sy'n gartref i adar sy'n nythu neu ystlumod sy'n clwydo.

A ddylwn i roi gwybod i unrhyw un ar ôl i ni gwblhau'r gwaith?

Dylech, cysylltwch â ni gan ddyfynnu'r cyfeirnod ar frig eich llythyr i roi gwybod i ni pan fydd y goeden yn ddiogel eto.

Sut ydw i'n cysylltu â'r cyngor ynglŷn â hyn?

Os oes gennych unrhyw gwestiynau, cysylltwch â: Highwaytrees@powys.gov.uk