Llochesi bysiau gyda thoeau gwyrdd yn gwreiddio ledled Powys

23 Mai 2025

Mae ton newydd o seilwaith trafnidiaeth werdd yn blodeuo ledled Powys wrth i'r llochesi bysiau cyntaf gyda thoeau byw gael eu gosod, meddai'r cyngor sir.

Mae'r llochesi arloesol, sydd â thoeau gwyrdd wedi'u plannu â bywlys ar eu pennau, wedi'u cynllunio i gefnogi bioamrywiaeth, gwella ansawdd aer, a rheoli dŵr glaw ffo.

Yn dilyn cyllid Lleoedd Lleol ar gyfer Natur Llywodraeth Cymru, mae'r llochesi newydd wedi'u gosod diolch i bartneriaeth rhwng Uned Cludiant i Deithwyr Cyngor Sir Powys, Partneriaeth Natur Powys, On The Verge Talgarth / 1 Meter Matters a BB-Sustainable Tourism.

Mae saith lloches eisoes wedi'u gosod yn y lleoedd canlynol:

• Aberhonddu
• Callwen (Cwm Tawe Uchaf)
• Crughywel
• Y Gelli Gandryll
• Llandinam
• Llangatwg
• Y Trallwng

Mae tri arall wedi'u cynllunio ar gyfer Tregynon, Llanfair-ym-Muallt, a Llandrindod yn ddiweddarach eleni. Mae'r holl lochesi'n cael eu cyflenwi a'u gosod gan Euroshel.

Mae'r toeau byw yn cynnwys amrywiaeth o rywogaethau bywlys — planhigyn suddlon a chaled sydd angen ychydig iawn o waith cynnal a chadw, ac sy'n blodeuo drwy gydol yr haf. Mae'r planhigion hyn yn darparu neithdar a phaill hanfodol ar gyfer peillwyr, tra hefyd yn amsugno CO₂, gan ddal llygryddion yn yr awyr, ac arafu dŵr glaw sy'n rhedeg i systemau draenio.

Mae gan bob lloches baneli ochr bywiog sy'n rhannu negeseuon amgylcheddol cadarnhaol, gan ddisodli gwydr clir traddodiadol gyda delweddau trawiadol sy'n anelu at ysbrydoli trigolion i gymryd camau sy'n gyfeillgar i natur yn eu gerddi a'u cymunedau eu hunain.

Dywedodd y Cynghorydd Jackie Charlton, Aelod Cabinet Cyngor Sir Powys dros Bowys Wyrddach: "Mae'r llochesi bysiau hyn gyda thoeau byw yn enghraifft wych o sut y gallwn integreiddio natur i seilwaith bob dydd.

"Maen nhw'n edrych yn wych - maent yn cefnogi bioamrywiaeth yn weithredol, yn gwella ansawdd aer, ac yn helpu i reoli dŵr yn gynaliadwy. Mae'n gam bach ond pwerus tuag at Bowys gwyrddach, a gobeithio y bydd yn annog pawb i feddwl am sut y gallant ddod â natur i'w hardaloedd eu hunain."

Mae'r cyngor yn parhau â'i waith i ddisodli llochesi hen ffasiwn ledled y sir. Lle mae cyllidebau'n caniatáu, bydd llochesi to gwyrdd ychwanegol yn cael eu gosod, ynghyd â pholion baneri wedi'u goleuo gan bŵer solar i wella gwelededd a diogelwch mewn arosfannau gwledig neu heb oleuadau.