Arloesedd Deallusrwydd Artiffisial i drawsnewid cynnydd darllen dysgwyr ym Mhowys

3 Tachwedd 2025

Mae'r cyngor sir wedi dweud y bydd offeryn newydd sy'n cael pŵer dellusrwydd artiffisial yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i ddysgwyr ledled Powys, gan helpu ysgolion i bersonoli cymorth darllen a gwella canlyniadau llythrennedd.

Wedi'i ddatblygu trwy ymdrech gydweithredol rhwng Gwasanaethau Addysg a Digidol Cyngor Sir Powys, mae'r Offeryn Asesu Darllen a Thrawsnewid Testun yn adnodd digidol a gynlluniwyd i rymuso athrawon a chefnogi disgyblion yn eu cynnydd darllen.

Mae'r fenter yn tynnu sylw at ymrwymiad y cyngor i ddefnyddio technoleg i wella addysg ac yn dangos sut y gall cydweithio ar draws wasanaethau arwain at welliannau effeithiol yn y byd go iawn i ddysgwyr ym Mhowys.

Ers haf 2025, mae'r gwasanaethau wedi cydweithio i greu offeryn dwyieithog sy'n galluogi athrawon i asesu oedrannau darllen disgyblion yn gyflym ac addasu testunau ar unwaith i weddu i anghenion dysgwyr unigol.

Gydag ymarferoldeb yn y Gymraeg a'r Saesneg, mae'r offeryn yn cael ei dreialu ar hyn o bryd mewn pedair ysgol ym Mhowys: Ysgol Archddiacon Griffiths CiW, Ysgol Uwchradd Gwernyfed, Ysgol Uwchradd y Drenewydd, ac Ysgol Dafydd Llwyd.

Gyda swyddogaeth yn y Gymraeg a'r Saesneg, mae'r offeryn yn cael ei dreialu ar hyn o bryd mewn pedair ysgol ym Mhowys: Ysgol yr Eglwys yng Nghymru yr Archddiacon Griffiths, Ysgol Uwchradd Gwernyfed, Ysgol Uwchradd y Drenewydd, ac Ysgol Dafydd Llwyd.

Mae cynllun i'w gyflwyno'n ehangach ym mis Tachwedd 2025.

Mae'r offeryn wedi'i gynllunio i wneud y canlynol:

• Arbed amser i athrawon drwy symleiddio asesiadau oedran darllen.
• Cefnogi addysgu addasol drwy addasu testunau i gyd-fynd â lefelau darllen dysgwyr.
• Hyrwyddo cydraddoldeb drwy sicrhau y gall pob disgybl gael mynediad at gynnwys y cwricwlwm.
• Annog dysgu annibynnol drwy ddeunyddiau darllen wedi'u personoli.

Dywedodd y Cynghorydd James Gibson-Watt, Aelod Cabinet Powys sy'n Dysgu: "Mae hwn yn enghraifft wych o sut y gall arloesedd a chydweithio fod o fudd uniongyrchol i'n dysgwyr. Drwy harneisio deallusrwydd artiffisial yn gyfrifol, rydym yn rhoi offer pwerus i athrawon i deilwra cefnogaeth a gwella canlyniadau i bob disgybl. Mae'n ymwneud â gwneud addysg yn fwy cynhwysol, yn fwy effeithlon, ac yn fwy effeithiol."

Ychwanegodd y Cynghorydd Raiff Devlin, Aelod y Cabinet dros Gwsmeriaid, Gwasanaethau Digidol a Chymunedol: "Nid yw trawsnewid digidol yn ymwneud â thechnoleg yn unig - mae'n ymwneud â phobl. Mae'r prosiect hwn yn dangos sut y gall ein gwasanaethau digidol weithio law yn llaw ag addysg i greu newid ystyrlon. Rydym yn falch o fod yn arwain y ffordd o ran defnyddio deallusrwydd artiffisial i gefnogi ein cymunedau a gwella bywydau."