Wythnos Safonau Masnach Cymru: 'Rhad a Rhacs'

19 Ebrill 2024

Mae Safonau Masnach Cymru yn rhybuddio defnyddwyr am fewnforion a ffugiadau rhad a'u hatgoffa o'r ymadrodd "prynu'n rhad, prynu ddwywaith".  O bryd i'w gilydd, gallai'r 'fargen' honno gostio mwy na'r disgwyl.

Mae'r argyfwng costau byw wedi gyrru defnyddwyr i chwilio am fwy o fargeinion, i drio ymestyn yr arian y maen nhw wedi gweithio'n galed amdano ymhellach.

Mae'r rhyngrwyd wedi arwain at fynediad aruthrol at ystod o gynhyrchion defnyddwyr sy'n cael eu gwneud yn rhad, yn hawdd eu cyrchu a'u dosbarthu'n eang.

Er bod mewnforion rhad yn aml yn dwyn y marc CE neu UKCA, gan nodi cydymffurfiad â rheoliadau diogelwch, yn aml nid yw hyn yn wir, a gall fod yn beryglus: boed yn gynhyrchion cosmetig, electroneg neu hyd yn oed fwyd.

Mae awdurdodau Safonau Masnach yn monitro meysydd awyrennau a phorthladdoedd am fewnforion anghyfreithlon ac yn rhyng-gipio'r rhai y maent yn eu canfod, ond mae'n anochel bod rhai yn mynd drwodd ac yn cyrraedd marchnad y DU i'w prynu gan ddefnyddwyr diarwybod ac sydd â ffydd ynddynt.

Gall defnyddwyr gael eu denu gan frandiau pen uchel am brisiau isel. Yn aml mae cynhyrchion ffug wedi cael eu cynhyrchu'n wael ac o bosibl yn anniogel.

Yn 2022/23 llwyddodd adrannau Safonau Masnach Cymru i atafaelu 12,300 o gynhyrchion gyda gwerth marchnad o £217,000, a dorrodd eiddo deallusol busnes cyfreithlon.

Cafodd bron i 23,000  o gynhyrchion anniogel neu nad oeddent yn cydymffurfio eu hatafaelu neu'u tynnu o'r farchnad yn dilyn ymyriadau Safonau Masnach.

Ar hyn o bryd mae marchnad ar gyfer cyflenwi cynhyrchion ail-law i ddefnyddwyr sy'n teimlo'r argyfwng costau byw yn brathu. Mae busnesau fel llyfrgelloedd teganau, banciau babanod a siopau eraill yn cyflenwi'r mathau hyn o nwyddau.

Mae angen i gynhyrchion ail-law o'r fath gydymffurfio â rheoliadau diogelwch o hyd, bydd busnesau a sefydliadau cyfrifol yn cael yr eitemau hyn wedi'u harchwilio a'u profi cyn eu rhoi ar werth, ni fydd gwerthwyr llai trylwyr yn cynnal y gwiriadau hyn a gallent fod yn berygl i ddefnyddwyr.

Yn ôl Safonau Masnach Cymru, er bod arferion defnyddwyr yn newid yn gyflym, mae ceir ail-law yn gyson yn parhau i fod ar frig y 5 uchaf am gynnyrch defnyddwyr y cwynir fwyaf amdanynt.  Car yw un o'r pryniannau drutaf y bydd defnyddiwr yn ei wneud ac mewn rhai achosion mae'n hanfodol i gynnal eu safon byw neu gyrraedd eu man gwaith.  Rhybuddir defnyddwyr y gall masnachwyr diegwyddor geisio gyflwyno eu hunain fel gwerthwyr preifat er mwyn osgoi rhoi hawliau defnyddwyr: a yw'r 'unigolyn preifat' hwn yn cynnig llawer o gerbydau i'w gwerthu neu nad ydynt yn bresennol yn hanes y cerbyd?

Yn ystod 2023-24, dangosodd arolygiadau o ragolygon gwerthu ceir gydymffurfiaeth eang, ond hefyd nifer o doriadau sylweddol. Mae 19% o ddelwyr ceir ail-law a arolygwyd hyd yn hyn eleni wedi canfod eu bod wedi torri deddfwriaeth cam-ddisgrifio neu ddiogelwch.

Mae Safonau Masnach Cymru yn cynghori defnyddwyr yn gryf i:

• Cynnal gwiriadau cyn siopa wrth brynu car
• Cwyno i'r masnachwr cyn gynted ag y bydd unrhyw nam yn ymddangos
• Bod yn ymwybodol bod unrhyw warant a gyflenwir y tu hwnt i'ch hawliau statudol.

Os oes gennych gŵyn, cysylltwch â Llinell Gymorth Defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 0808 223 1133 (Saesneg) neu 0808 223 1144 (Cymraeg).  Mae Adrannau Safonau Masnach yn derbyn hysbysiadau cwynion gan Gyngor ar Bopeth, sy'n ein helpu i dargedu busnesau twyllodrus.

Am ragor o wybodaeth, ewch i: https://safonaumasnach.llyw.cymru/cym/home/ ac https://www.youtube.com/channel/UCCkwuvUeOsoH0dd7MKYqquA

Gellir clywed y podlediad ar gyfer Diwrnod 5 yn: https://open.spotify.com/show/4XYiNC1upx0HpMSykWmWmd

Dilynwch ni ar "X" ("twitter" gynt) @WalesTS