Clirio Coed yn Y Trallwng

28 Awst 2025

Roedd angen torri coed mewn coetir poblogaidd yn y Trallwng i amddiffyn diogelwch y cyhoedd ac eiddo, meddai Cyngor Sir Powys.

Mae'r cyngor yn ymateb i bryderon a godwyd gan drigolion yn dilyn cael gwared ar nifer sylweddol o goed yn Bull Dingle, Y Trallwng. Cynhaliwyd y gwaith yn dilyn asesiadau helaeth a gadarnhaodd fod llawer o'r coed wedi'u heffeithio gan goed ynn yn gwywo - clefyd ffyngaidd difrifol sy'n gwanhau coed, gan eu gwneud yn frau ac mewn perygl o gwympo.

Roedd cwlfert sy'n rhedeg trwy Bull Dingle wedi'i rwystro o'r blaen gan goeden a gwympodd, gan achosi llifogydd lleol. Roedd y risgiau cyfunol hyn yn peri bygythiad i ddiogelwch y cyhoedd, eiddo cyfagos, a seilwaith lleol.

Yn wreiddiol, roedd y gwaith wedi'i drefnu ar gyfer diwedd 2024 neu ddechrau 2025. Fodd bynnag, nid oedd Scottish Power yn gallu cydymffurfio â'r amserlen gychwynnol oherwydd cymhlethdod cynnal y cyflenwad pŵer gyda'r aflonyddwch lleiaf posibl. O ganlyniad, estynnwyd yr amserlen i'r haf, a allai fod wedi golygu bod gwaith yn cael ei wneud ar ddiwedd tymor nythu adar.

Cadarnhaodd Uwch Ecolegydd y cyngor nad oedd gan y goeden a arolygwyd yn Bull Dingle nodweddion ar gyfer clwydo ystlumod.

Y pryderon diogelwch a achosir gan y coed a'r angen i sicrhau pŵer di-dor oedd ystyriaethau pwysig yn y penderfyniad i fwrw ymlaen â'r gwaith yr haf hwn. Cytunwyd ar bob estyniad amser a'i gymeradwyo gan bob corff cofrestredig sy'n gysylltiedig â'r gwaith hwn.

Dywedodd llefarydd ar ran Cyngor Sir Powys: "Ni chymerwyd y penderfyniad i gael gwared ar y coed yn ysgafn. Diogelwch trigolion ac ymwelwyr yw ein blaenoriaeth uchaf, ac roedd presenoldeb clefyd coed ynn a digwyddiadau llifogydd blaenorol yn gwneud ymyrraeth yn hanfodol.

"Rydym yn cydnabod cryfder y teimladau yn y gymuned a'r gofid a achosir gan amseriad a graddfa'r gwaith. Hysbyswyd eiddo gerllaw Bull Dingle ymlaen llaw, a hysbyswyd y cynghorydd sir lleol a chafodd ei ymgysylltu drwy gydol y broses.

"Wrth edrych ymlaen, rydym wedi ymrwymo i wella cyfathrebu ac ymgysylltu â thrigolion. Mae adolygiad o brosesau ymgysylltu ar y gweill i sicrhau bod cymunedau'n teimlo'n fwy gwybodus ac yn rhan o benderfyniadau sy'n effeithio ar eu hamgylchedd lleol.

"Rydym hefyd yn archwilio cyfleoedd ar gyfer ailblannu ac adfer ecolegol yn Bull Dingle a byddwn yn gweithio gyda rhanddeiliaid lleol i sicrhau bod cynlluniau'r dyfodol yn adlewyrchu gwerthoedd amgylcheddol y gymuned.

"Rydym yn diolch i drigolion am eu hamynedd a'u dealltwriaeth yn ystod yr ymyrraeth anodd ond angenrheidiol hon," meddai'r llefarydd.