Y Cabinet i ystyried adroddiad ymgynghori Ysgol Calon Cymru
8 Hydref 2025
Datblygodd Cyngor Sir Powys gynigion trawsnewid ar gyfer Ysgol Calon Cymru ac Ysgol Gynradd Llanfair-ym-Muallt fel rhan o'i raglen Trawsnewid Addysg.
Bydd y cynlluniau newydd beiddgar hyn yn helpu Cyngor Sir Powys i gyrraedd ei nodau ar gyfer addysg cyfrwng Cymraeg ac yn cefnogi ei weledigaeth ar gyfer trawsnewid addysg. Diolch i Raglen Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu Llywodraeth Cymru, bydd yr ysgolion hyn yn gweld uwchraddiadau mawr.
Bydd campws Llanfair-ym-Muallt yn cael ei ailfodelu i groesawu plant iau gyda lleoedd newydd ar gyfer dysgu blynyddoedd cynnar a chynradd fel rhan o ysgol newydd cyfrwng Cymraeg i bob oed. Yn y cyfamser, mae campws Llandrindod Ysgol Calon Cymru ar fin cael trawsnewidiad dramatig, gydag adeiladau newydd sbon a fydd yn rhoi lle disglair, modern ac ysbrydoledig i ddysgwyr y dyfodol ddysgu a thyfu.
Dyma'r cynigion, a fyddai'n cael eu cyflwyno mewn dau gam:
Cam un (Medi 2027)
Ysgol Cyfrwng Cymraeg newydd
Byddai ysgol cyfrwng Cymraeg newydd i bob oed (4-18) yn cael ei sefydlu ar gampws presennol Ysgol Calon Cymru yn Llanfair-ym-Muallt. Byddai hyn yn golygu:
- Byddai pob disgybl cyfrwng Cymraeg o Ysgol Gynradd Llanfair-ym-Muallt yn trosglwyddo i'r ysgol cyfrwng Cymraeg newydd i bob oed ym mis Medi 2027 ac ni fyddai gan Ysgol Gynradd Llanfair-ym-Muallt ffrwd Gymraeg mwyach.
- Byddai darpariaeth cyfrwng Cymraeg ar gyfer Blynyddoedd 7, 8 a 9 hefyd ar gael yn yr ysgol newydd gyda disgyblion yn trosglwyddo o Ysgol Calon Cymru.
- I ddechrau, byddai'r ysgol newydd hon yn rhannu campws Llanfair-ym-Muallt gydag Ysgol Calon Cymru gyda rhan o'r adeilad yn cael ei ailfodelu i gynnwys llety addas a diogel i ddisgyblion oedran cynradd. Byddai disgyblion yn parhau i allu ymuno ag Ysgol Calon Cymru ar gyfer darpariaeth cyfrwng Saesneg ar gampysau Llanfair-ym-Muallt a Llandrindod.
- Byddai hwn yn drefniant dros dro nes bod gwaith i wella ac ymestyn campws Ysgol Calon Cymru yn Llandrindod wedi'i gwblhau.
Ysgol Calon Cymru
- O fis Medi 2027 byddai Ysgol Calon Cymru yn parhau i gael ffrwd cyfrwng Cymraeg ar gyfer Blynyddoedd 10 ymlaen ond bydd hyn yn cael ei ddiddymu'n raddol erbyn mis Medi 2029.
- Byddai disgyblion oedran uwchradd sy'n dymuno cael darpariaeth cyfrwng Saesneg yn parhau i allu cael mynediad i gampws Ysgol Calon Cymru yn Llanfair-ym-Muallt, nes bod cyfleusterau newydd ar gael ar gampws Llandrindod.
Cam 2 (Medi 2029 fan gynharaf):
- Yn dilyn buddsoddiad cyfalaf yng nghampws Llandrindod i wella a gwella'r cyfleusterau, byddai Ysgol Calon Cymru wedyn yn cau ei champws yn Llanfair-ym-Muallt ac yn gweithredu o gampws Llandrindod yn unig. Byddai cludiant am ddim o'r cartref i'r ysgol yn cael ei ddarparu i bob dysgwr cymwys.
- Byddai'r ysgol cyfrwng Cymraeg newydd i bob oed wedyn yn cymryd drosodd campws cyfan Llanfair-ym-Muallt.
Fe wnaeth y cyngor gynnal ymgynghoriad saith wythnos rhwng mis Mai a mis Gorffennaf 2025 a bydd canfyddiadau'r adroddiad ymgynghori yn cael eu hystyried gan y Cabinet ddydd Mawrth, 14 Hydref.
Yr argymhelliad sy'n cael ei ystyried gan y Cabinet yw y dylai'r cyngor fwrw ymlaen â'r cynigion drwy gyhoeddi Hysbysiad Statudol.
Fodd bynnag, cydnabyddir yn llawn y pryderon a godwyd yn ystod y cyfnod ymgynghori, a chydnabyddir y bydd angen rhoi pecyn cymorth cynhwysfawr ar waith i gefnogi'r newid i'r model newydd arfaethedig, er mwyn lleihau'r effaith ar yr ysgolion a'r disgyblion yr effeithir arnynt yn ystod y cyfnod hwn.
Pe bai'r Cabinet yn penderfynu cyhoeddi Hysbysiad Statudol, ni fyddai hwn yn cael ei gyhoeddi tan ar ôl hanner tymor. Yna byddai cyfnod o 28 diwrnod i bobl gyflwyno gwrthwynebiadau ysgrifenedig i'r cynnig.
Dywedodd y Cynghorydd James Gibson-Watt, Aelod Cabinet Powys sy'n Dysgu: "Hoffem ddiolch i bawb a gymerodd ran yn yr ymarfer ymgynghori ar gyfer y cynnig hwn. Ar ôl ystyried yr holl ymatebion i'r ymgynghoriad, yr argymhelliad a gyflwynir i'r Cabinet yw parhau â'r cynnig trwy gyhoeddi'r hysbysiad statudol sy'n cynnig y newid yn ffurfiol.
"Mae wedi bod yn amlwg ers sawl blwyddyn bod model dau safle Ysgol Calon Cymru yn achosi heriau tra nad yw'r ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg yn yr ysgol ei hun a'r dalgylch ehangach yn bodloni ein dyheadau ar gyfer darpariaeth cyfrwng Cymraeg.
"Mae'r cynnig cyffrous hwn yn cynrychioli'r cam nesaf yn y broses o gyflawni ein cynlluniau strategol ar gyfer addysg ym Mhowys. Byddant yn ein symud un cam yn nes at gyflawni ein Strategaeth ar gyfer Trawsnewid Addysg ym Mhowys a'n Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg.
"Byddai'r cynigion yn gweld yr ysgol cyfrwng Cymraeg newydd gyntaf i bob oed yn cael ei sefydlu yng nghanol Powys a fyddai'n darparu profiad cyfrwng Cymraeg gwell i'n dysgwyr tra gellid darparu cwricwlwm ehangach i ddysgwyr cyfrwng Saesneg a fyddai i gyd ar un campws, gan ddileu'r angen i ddyblygu darpariaeth cyfrwng Saesneg ar draws dau safle.
"Fel rhan o'n cynigion, byddem yn buddsoddi yn y ddau gampws i sicrhau bod pob dysgwr yn cael ei addysgu mewn cyfleusterau'r 21ain Ganrif a fydd yn eu galluogi i ffynnu a chyrraedd eu potensial llawn."
I gael rhagor o wybodaeth am addysg cyfrwng Cymraeg ym Mhowys, ewch i Addysg Cyfrwng Cymraeg
I ddarllen y Strategaeth ddiweddaraf ar gyfer Trawsnewid Addysg 2020-2032 a manylion y Rhaglen Trawsnewid Addysg - Ton 2 (2022 - 2027) ewch i Trawsnewid Addysg
Rhannu'r dudalen hon
Argraffu
